CPIYN ရဲ႕ဥကၠဌ Mr. Li Guanghua အင္တာဗ်ဴး

ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းရပ္ဆိုင္းခံရတဲ့ ဒီ ၂ႏွစ္အတြင္း Mr.Li က တရုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား သြားလာေနတဲ့

ခရီးသည္တဦးျဖစ္သြားခဲ့တယ္။ သူက စီမံကိန္းျပန္

စႏိုင္ဖို႔ သေဘာတူညီခ်က္ရရွိေအာင္ အစိုးရဌာန ၊ ပညာရွင္မ်ား သတင္းမီဒီယာမ်ားနဲ႔

 ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ အၾကိမ္အၾကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္။ စီမံကိန္းျပန္စႏိုင္ေရးနဲ႔ သူ႔ကုမၸဏီရဲ႕

ဆံုးရႈံးမႈကိုေလ်ာ့ခ်ႏုိင္ဖို႔ၾကိဳးစားေနတယ္။ ဒီၾကီးမားတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပ်က္သြားတဲ့ ရပ္ဆိုင္းမႈဟာ သူ႔ကုမၸဏီရပ္ဆိုင္းသြားႏုိင္တဲ့အထိ

ဆံုးရႈံးမႈျဖစ္ေပၚေနခဲ့တယ္။
သတင္းေထာက္။ ။ တရုတ္ျမန္မာႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕စီးပြားေရး ကုန္သြယ္ေရး ျပယုဂ္ျဖစ္ေနတဲ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစႏုိင္တဲ့ စီမံကိန္းၾကီိးက ဘယ္လိုေၾကာင့္ အခုလိုအေျခအေနေရာက္သြားတာလဲ။
Mr.Li ။ ။ ခင္ဗ်ားေျပာသလို ဒီစီမံကိန္းက ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးရဲ႕ ျပယုဂ္ျဖစ္ေနတယ္။ ႏွစ္ဘက္စလံုးရဲ႕ျပည္သူလူထုေရာ ေခါင္းေဆာင္ေရာ အားလံုးက အဓိကအာရုံစိုက္တဲ့ကိစၥျဖစ္ေနတယ္။ ႏွစ္ဘက္ေခါင္းေဆာင္ေတြ႕တိုင္းလည္း ေျပာရမယ့္ကိစၥျဖစ္ေနတယ္။ ဒီလိုျဖစ္သြားတဲ့အေၾကာင္းအရင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကေနျဖစ္သြားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနနဲ႔ တိုက္ရိုက္ပက္သက္ေနတယ္။

 ျပီးေတာ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေကအိုင္ေအ ၾကားက ျပႆနာေပါ့။ စီမံကိန္းရပ္ဆိုင္းျပီးေနာက္မွာ

 ျမန္မာႏုိင္ငံသမၼတၾကီးက အထူးကိုယ္စားလွယ္ တေယာက္လႊတ္ျပီးသြားရွင္းျပခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ရွင္းျပခ်က္ထဲမွာ ဒီရပ္ဆိုင္းမႈေနာက္ပိုင္းမွာ ဘာဆက္လုပ္မယ္ဆိုတာမပါပါဘူး။ ဒီလိုလုပ္တာက ကၽြန္ေတာ္အယူအဆကေတာ့ ကုိယ့္ဘက္ကျပႆနာေၾကာင့္သူမ်ားကိုပါးရုိက္ျပီးမွ ျပန္ေတာင္းပန္သလိုျဖစ္ေနတယ္။ 

ကၽြန္ေတာ္အေလးအနက္ထားေျပာခ်င္တာက ျမန္မာအစိုးရက အခုခ်ိန္ထိ သူတို႔ဘက္ကျပႆနာရွိလို႔ အခ်ိန္ယူျပီးကိိုင္တြယ္ရမွာမို႔ စီမံကိန္းကို ရည္ရြယ္ထားသလိုမလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသးဘူးပဲေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကုမၸဏီလုပ္ေဆာက္ခ်က္မွားေနတယ္ ၊

 EIA နဲ႔ SIA လုပ္တုန္းက မွားယြင္းခ်က္ရွိတယ္ ဒါမွမဟုတ္ ကုမၸဏီက လူမႈေရးတာဝန္မေက်ဘူး စသည္ျဖင့္ တခါမွ အျပစ္တင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါဘူး။
သတင္းေထာက္။ ။ ဒီေလာက္ၾကီးက်ယ္တဲ့ စီမံကိန္းၾကိးကို ခင္ဗ်ားတို႔က ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အႏၱရာယ္ကိုၾကိဳတြက္ျပီး ဘာျဖစ္လို႔အာမခံမထားခဲ့တာလဲ။ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕ အႏၱရာယ္သံုးသပ္ခ်က္ထဲမွာ ဒီအႏၱရာယ္ကိုၾကိဳမတြက္ခဲ့ဘူးမလား။
Mr.Li ။ ။ စီမံကိန္းစတုန္းကကၽြန္ေတာ္တို႔စဥ္းစားဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီစီမံကိန္းၾကီးဟာ တရုတ္ေငြ ဘီလ်ံ ၂၀၀ တန္တယ္။ တကယ္လို႔ ဘီလ်ံ ၈၀ ပဲဆိုရင္ေတာင္ တရုတ္ရဲ႕အၾကီးဆံုးအာမခံကုမၸဏီလည္း မခံႏိုင္ပါဘူး။ ျပီးေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ႏွစ္ဖက္အစိုးရလည္း အျမင္ေကာင္းေနတုန္းပဲရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကိဳတင္စီစဥ္မႈမရွိဘူးလို႔ အျပစ္တင္ခံရေပမမယ့္ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တာက ဒီလိုၾကီးမားတဲ့ေျပာင္းလဲမႈဟာ ဘယ္လိုမွစီစဥ္လို႔မရပါဘူး။ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေနာက္ဆုတ္တုန္းက တရုတ္အစိုးရကေန ကို္ယ့္လူရဲ႕အသက္အႏၱ၇ာယ္ကိုကာကြယ္ဖို႔ ဦးစားေပးကူညီေပးခဲ့တယ္။ ဒီေနရာမွာကၽြန္ေတာ္အၾကံေပးခ်င္တာကေတာ့ တရုတ္ကုမၸဏီ ႏိုင္ငံရပ္ျခားသြားျပီးစီးပြားရွာတဲ့

 ႏုိင္ငံေပၚလစီေအာက္မွာ ဒီထက္မကအဖက္ဖက္မွာလိုက္ပံ့ပိုးေပးႏိုင္မယ့္ ကြန္ယက္တခုကို

တည္ေထာင္ထားေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
သတင္းေထာက္။ ။ ေၾကးနီစီမံကိန္းတုန္းကေဒသခံေတြက စီမံကိန္းဧရိယာကိုဝင္ျပီးဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကတယ္။

 ျမစ္ဆံုကိစၥတုန္းက ေဒသခံ ေတြဒီလိုလုပ္တာ ဘာလို႔မရွိတာလဲ။
Mr.Li ။ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔စီမံကိန္းေတာက္ေလွ်ာက္မွာ ေဒသခံနဲ႔ညႈိႏိုႈိင္းဖို႔ အျမဲအေလးထားေဆာက္ရြက္ပါတယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေလ်ာ္ေၾကးကိစၥလည္း ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းျပီးလုပ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ေပါ့။ တခ်ဳိ႕ျမန္မာမီဒီယာမွာေ၇းထားတာတဲ့ ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးကျပည္သူေတြဆန္႔က်င္တယ္ဆိုတာကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ သံသယရွိပါတယ္။ ဆန္႔က်င္တဲ့အသံေတြက ျမန္မာလူထုဘယ္ေလာက္ကို ကိုယ္စားျပဴေနတယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွအတိအက်မသိပါဘူး။ ျပီးခဲတဲ့ ၂ႏွစ္အတြင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္လည္း မီဒီယာမ်ား ၊ ပညာရွင္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႕ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ဒီစီမံကိန္းအေၾကာင္းအရာေတြကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသိသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔ရဲ႕ရပ္တည္မႈလည္းေျပာင္းလဲသြားၾကပါတယ္။ အ၇င္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ဆန္႔က်င္တဲ့သူက အလယ္အေနအထားျဖစ္သြားျပီး ၊ အနည္းငယ္ဆန္႔က်င္ခဲ့တဲ့သူဆိုရင္ေတာ့ စီမံကိန္းကို ေထာက္ခံသြားၾကတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ခန္႔မွန္းခ်က္အရ စီမံကိန္းတရက္ရပ္ဆိုင္းရင္ ျမန္မာရဲ႕ဂ်ီဒီပီကို ေဒၚလာ ၅ ဘီလ်ံ ေလွ်ာ့ခ်တာနဲ႔တူတယ္။ ၂ႏွစ္ရွိျပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ၁၀ ဘီလ်ံ ေပါ့။ ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ျမန္မာရဲ႕ဂ်ီဒီပီ ၄၀ ဘီလ်ံနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္လိုက္ေပါ့။ (ဂ်ီဒီပီိဆိုတာ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးရဲ႕ျပယုဂ္ပါ) အစိုးရလူၾကီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလည္းကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ဒါဟာတကယ္ေကာင္းတဲ့စီမံကိန္းျဖစ္ေၾကာင္း အားေပးေထာက္ခံၾကပါတယ္။
ေအာက္ေဖာျ္ပပါ ကၽြန္ေတာ္အေတြ႕အၾကဳံကို သမၼတအၾကံေပးကိုတင္ျပခဲ့ပါတယ္။
သမၼတၾကီးဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ၂၀၃၀ ခုႏွစ္မွာ ဂ်ီဒီပီ ၃ ဆ ျမွင့္တင္မယ့္စီမံခ်က္အတြက္ လွ်ပ္စစ္ဆိုတာ ဂ်ီဒီပီနဲ႔တိုက္ရိုက္သက္ဆိုင္ေနတယ္။ အေတြ႕အၾကဳံအရေျပာမယ္ဆိုရင္ ၂၀၃၀ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံရဲ႕လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္အား ၆၀၀၀၀ မဂၢါဝပ္ရွိရမယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕စြမ္းအင္ အရင္းအျမစ္ကိုၾကည့္လိုက္တဲ့အခ်ိန္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေက်ာက္မီးေသြး မလံုေလာက္ဘူး ။

 ႏ်ဴစြမ္းအင္အတြက္လည္း နည္းပညာနဲ႕ facilities မလုံေလာက္ဘူး။ ေနစြမ္းအင္ နဲ႔ ေလစြမ္းအင္လည္း ကုန္က်စရိတ္မ်ားျပီး မတည္ျငိမ္ႏိုင္ဘူး။ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔နဲ႕လုပ္မယ္ဆိုရင္လည္း လွ်ပ္စစ္ေဈးႏႈန္းက အမ်ားၾကီးျမွင့္တင္ရမယ္။ အရင္လို ျမစ္လက္တက္နဲ႕ျမစ္ဖ်ားေတြမွာသြားလုပ္ရင္လည္း ထုတ္လုပ္မယ့္ ပမာဏကမလုံေလာက္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေရသိုေလွာင္အားၾကီးၾကီးနဲ႕ ခ်ိန္ညိႈလို႔ရတဲ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းၾကီးၾကီးတည္ေဆာက္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။ ဒီလိုစီမံကိန္းၾကီးထဲက ျမစ္ဆံုနဲ႕ ခ်င္းတြင္းျမစ္ သံလြင္ျမစ္မွာေဆာက္မယ့္စီမံကိန္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုစီမံကိန္းၾကီးရဲ႕ တည္ေဆာက္ေရးကာလက အၾကမ္းဖ်င္း ၁၀ ႏွစ္နဲ႔ ၁၂ ႏွစ္ၾကားမွာရွိပါတယ္။ အခုခ်ိန္စမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ၂၀၂၀ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွ ျပီးႏိုင္ပါတယ္။ အခုမစႏိုင္ခဲ့ရင္ သမၼတၾကီးရဲ႕အစီအစဥ္က ဘယ္လိုသြားျပီးေအာင္ျမင္ႏုိင္မလဲ။
ဖြံျဖိဳးးျပီးသားႏိုင္ငံေတြက ေရအားလွ်ပ္စစ္အတြက္ သူတို႔ရဲ႕ေရသယံဇာတကို အၾကမ္းဖ်င္း ၇၀ % ေလာက္အသံုးျပဳၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၂.၄၅ % နဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္လို႔ရတယ္။ ေရကိုထိန္းသိမ္းတဲ့ facilities မရွိတဲ့အတြက္ မိုးတြင္းမွာေရၾကီးမႈမ်ားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေလယာဥ္ေပၚကေတြ႔သလိုပဲ မႏၱေလးေဘးမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အိုးအိမ္နဲ႔ လယ္ကြက္အမ်ားအျပားေရထဲမွာ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီလိုေရကိုထိန္းညွိႏိုင္တဲ့ Dam ၾကီးရွိခဲ့ရင္ ဒီလိုျပႆနာကိုေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။
ကမာၻ႕ဘဏ္က ေရအားလွ်ပ္စစ္နဲ႔ပက္သက္တဲ့စီမံကိန္းေတြအတြက္ ေခ်းေငြ

 ျပန္လည္စတင္ထုတ္ေခ်းေနျပီ။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလ်ာ့ခ်ဖို႔နဲ႔ ဖန္လံုအိမ္ဓာတ္ေငြ႔ေလ်ာ့နည္းဖို႔ အတြက္ ကမာၻဘဏ္ဥကၠဌ Jim Yong Kim က ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေရအားလွ်ပ္စစ္အတြက္ ႏုို္င္ငံမွာရွိတဲ့ေရအရင္းအျမစ္ကိုေကာင္းေကာင္းထုတ္သံုးသင့္တယ္။ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ အေတြးအေခၚမရွိသင့္ပါဘူး။
ျမန္မာလူထုက ဒီ Damေဆာက္ျပီးရင္ ဒီျမစ္ၾကီးကိုတရုတ္ရဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာျဖစ္သြားမယ္လို႔ စိုးရိမ္ေနတာကို ကၽြန္ေတာ္သေဘာေပါက္ပါတယ္။ U.S.A နဲ႕ တရုတ္ရဲ႕အေတြ႕အၾကဳံက ျမစ္ေၾကာင္းထိန္းသိမ္းတဲ့ေကာ္မတီကို

တည္ေထာင္ျပီး ျမစ္ေရကိုထိန္းသိမ္းခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္းျမန္မာႏိုင္ငံကို ေစာေစာကတည္းက

 အၾကံျပဳခဲ့တယ္။ ဌာနေပါင္းစုံပါဝင္တဲ့ ျမစ္ေၾကာင္းထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔တည္ေဆာက္သင့္တယ္။

 တကယ္လို႔ အေတြ႕အၾကဳံမရွိခဲ့ရင္ တရုတ္ႏုိ္င္ငံရဲ႕ ယန္စီျမစ္နဲ႔ ျမစ္ဝါျမစ္ရဲ႕အေတြ႕အၾကဳံကို ေလ့လာႏိုင္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အကူအညီေပးနုိင္ပါတယ္။ ထပ္ေျပာမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာနယ္ေျမထဲကစီမံကိန္းပါ ။ 

အဲဒါရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကျမန္မာပဲျဖစ္ရမွာပါ။
By.. Wang Shifeng ( အင္တာဗ်ဴးကို ေလ့လာႏုိင္ဖို႔ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ေပးထားပါတယ္။ စာေၾကာင္းမေခ်ာေမြ႔တာရွိရင္ နားလည္ေပးၾကပါ) First Financial Daily